Zespół policystycznych jajników, PCOS (polycystic ovary syndrome) dotyka nawet do 20% kobiet w wieku przedmenopauzalnym (15-45 lat).
Nie jest do końca poznana etiologia, natomiast wiadomo, że schorzenie to charakteryzuje się hiperandrogenizmem jajników, zatem dochodzi do nadmiernego wytwarzania androgenów (hormonów męskich), w szczególności testosteronu.
Dochodzi też do
➡️ bezowulacyjnych cykli
➡️ zaniku miesiączki (amenorrhea),
➡️ nieregularnych lub zbyt obfitych krwawień,
➡️ hirsutyzmu (nadmiernego owłosienia),
➡️ trądziku,
➡️ insulinooporności.
U kobiet z PCOS mamy zazwyczaj do czynienia z wrodzoną insulinoopornością związaną z hiperinsulinemią. Wzrost poziomu insuliny (przy tym także IGF – I) zwiększa aktywność cytochromu P-450c17, a to prowadzi do wzrostu produkcji androgenów.
Dodatkowo obserwuje się:
✅ wielotorbielowate jajniki w obrazie USG,
✅ wyższą wartość stosunku lutropiny (LH) do folikulotropiny (FSH)
✅ zaburzony profil lipidowy.
Kobiety też skarżą się na przyrost masy ciała oraz problemy z utratą nadmiernych kilogramów. Wiele z nich doświadcza stanów depresyjno – lękowych.
Wszystko to prowadzi często do problemów z płodnością, rozwoju otyłości i jej konsekwencji metabolicznych – cukrzycy typu II, nadciśnienia tętniczego, chorób sercowo – naczyniowych, a nawet do nowotworu endometrialnego (raka wyścieliska macicy).
Diagnostyka zespołu policystycznych jajników opiera się na tak zwanych
➡️kryteriach rotterdamskich⬅️
z 2003r, a dokładniej na podstawie wystąpienia dwóch z trzech następujących objawów:
1️⃣ rzadkie owulacje lub ich brak,
2️⃣objawy nadmiaru androgenów (obraz kliniczny lub wyniki badań),
3️⃣ obecność torbielowatych jajników – co najmniej 12 powiększonych pęcherzyków w jajniku lub objętość jajnika większa niż 10 cm³ przy wykluczeniu innych przyczyn PCOS.